Сайдыылаах омуктар курдук эр киьи ейун тутан баран, чахчы бу ыал буолабын, дьиэ туттабын, ого-уруу иитэбин диир буоллагына эрэ ыал буолара учугэй быьлх. Кыыс эдэригэр ыал буолара ордук, сирэ-тала сылдьыбат, ого теретеругэр, иитэригэр кыахтаах, доруобай бириэмэтигэр дьолу, дьиэ кэргэн диэн тугун билэрэ ордук. Туора дьон бэйэ-бэйэлэрин кытта сеп тубэьэллэрэ наада, оччого эрэ чинник ыал буолан олороллор. Биир иитиилээх, биир керуулээх, биир сыаллаах дьон уйэлэрин тухары олороллор. Тереппут кемелтете онно эмиэ элбэх. Эйэлээх сыбааттар оголоро оннук же эйэлээх буолаллар. Х-р, биьиги курдук.))) Мин сыбааттарбын аьара себулуубун, кийииппин эмиэ. Учугэй санаа оголорго аьара дьайар. Этэннэ таптаьан эйэлээхтик олороллоруттан, дьиэ-уот, ого, дьол, улэ туьа диэн сылдьалларыттан киьи эрэ дьоллонор.
Далбар сахалар ыал буолууга үгэстэрин толору кэриэтэ арыйда. Арай манна энньэ уонна халыым диэни эбэн биэриэххэ наада. Билигин ырыынак үйэтигэр баай-мал ылар оруола эмиэ үрдүк.
Сахаларга "Тэҥнээҕи булунуу" диэн үөрэх баар.
Бог диэн нууччалар таҥаралара. Сахалар өй-санаа үөрэҕин таҥара диэн ааттыыллар. Үчүгэй санаалардаах, үгэстэрдээх киһи таҥаралаах киһи буолар.
Сахалар "Тэҥнээҕи булунуу" диэн үөрэхтэрэ кыыс уонна уол ыал буолууга киллэрэр баайдара тэҥ буолары ирдиир. Ол аата кыыс энньэтин саха халыымы уол төлөөтөҕүнэ эрэ ыал буолуу кыаллар.
Сэбиэскэй былаас кэмигэр араас дьадаҥылар ыал буолууга халыымы уонна энньэни боппуттара. Билигин ол уларыйан турар.
Үтүө сарсыарданан
Халыым, энньэ арахсыыны аҕыйатара саарбах
Олохпут тутула манна үксүн арахсыыга тиэрдэр
Эдэр сылдьаргытын санаан
Үөрэх, студенческай сыллар, төрөппүттэр бааллар
Эбэтэр сорох үлэ этэ, 18-22 сааһыгар
Эдэр сырыттахха барыта судургу, олох кэрэ курдук буоллаҕа.....
Дьэ ол сылдьан уол кыыһы көрсөн таптаан ыал буолуу.
1-2 сылынан оҕолонуу буолар, үгүс ыалга
Дьэ манна саҕаланар
Билигин ыччат күттүөннээх үлэтэ суох+ дьиэлэрэ уоттара суох
Куортам эбэтэр ХАБАЛАҔА, КРЕДИККЭ,ИПОТЕКАҔА киирэн ылбыт квартиралара эбэтэр туттубут дьиэлэрэ
Уол ( эр) үлэлээн ылбыт ХАРЧЫТА БАРЫТА онно барар..
Онтон оҕоҕо, ойоҕор, аһыырга таҥнарга эмиэ ХАРЧЫ наада.
Дьэ итиннэ аахсыы, этиһии саҕаланар
Сорох ыччат отой да үлэтэ суох буолуо
Төрөппүт моонньугар.
2-3 сылынан били ТАПТАЛ сыта да суох буолар, ОЛОХ бэйэтин условиетын диктуйдуур ,,,,
Эдэрдэр онно бэлэмэ суохтара көстөн кэлэр....
Бүттэ, арахсыы
СОЮЗ саҕана иитии да атын этэ,,үлэ да баара
Хамнас да норм этэ
Билигин тыаҕа ҮЛЭ да суох, аҕыйах 15-20.000 хамнас туохха тиийиэй..
Сэбиэскэй былаас дьахталлары көҥүллэринэн эргэ тахсалларын көҥүллээн ыал буолуу былыргы үгэстэрин суох оҥорбута. Билигин бу быһыы аһара баран эрдэттэн боруобалаһыыга тиийэн сылдьар. Бары эдэрдэр боруобалаһан-боруобалаһан баран суолтатыгар эрэ уруу тэрийэллэр.
Бу быһыы тосту көннөҕүнэ эрэ табыллар. Сахалар киһи айылҕаттан элбэх тутулуктааҕын билэллэр. Оҕо төрөөһүнэ уонна төрөппүттэрин утумнуура, удьуордуура айлҕаттан тутулуктаах.
Айылҕа кыыска оҥорор бүрүөһүнэ хайаҕаһы эрэ бүөлээһин буолбатах, эр киһини утумнуур оҕону төрөтүүнү быһаарар. Саха эр дьоно ыраас кыыһы эрэ ойох ыллахтарына омук сайдарын ситиһэллэрэ кыаллар.
Арахсыы чэпчэки олохтон үөскүүр.
Өскөтүн кыыс уолу бэйэтэ эрийэн ылбыт буоллаҕына, эрдэ сытан биэрбит буоллаҕына, хат буолан ыал тэринэр буоллахтарына уол кыыһы сыаналаабат. Уол оҕо кыыһы эрэйинэн бултаан, буһан-хатан ылбыт буоллаҕына, кэргэннэниэн иннэ кыыс биэрбэтэх буоллаҕына, дьэ оччоҕо саҥа ыалга убаастабыл, сыаналабыл баар буолар, уһун үйэлээх мааны ыал буолар.
Кыыс оҕо ыраас кыыһынан эргэ таҕыстаҕына ыал олоҕо туруктаах буолар. Ону тэҥэ эр киһини утумнуур оҕолор төрүүр кыахтаналлар. Бу быһаарыыны ыал буолааччы саха эр дьоно туһаналлара эрэйиллэр.
Атын ханнык эрэ эр дьону кытта сылдьыспыт дьахтар эр киһини утумнуур оҕону төрөппөт. Ол иһин күүстээх эр дьоммут аҕыйаатылар.
Омук сайдан иһиитигэр көрсүө, сэмэй, үлэһит дьон ордук улахан туһаны оҥороллор. Ол курдук омугу үлэ эрэ сайыннарар, буолан баран кыайыылаах үлэ. Атыттар үтүктэр, батыһар үлэлэрэ бастакы күөҥҥэ тахсар.
Кыыс оҕо эр киһини талан ыларыгар төрөппүттэрин көмөлөрө хайаан да наада. Бэйэлэрэ талан эргэ таҕыстахтарына үксүгэр таах хойгур тыллаах, албынньыт, сүрэҕэ суох киһини булан ылаллар.
Төрөппүттэр кыыстара эргэ тахсарыгар эрдэттэн энньэтин бэлэмнээн, эр киһини бэйэлэрэ булан биэриэхтэрэ этэ.
Дьахтар төрөөн бүттэҕинэ үөрэҕинэн да, үлэнэн да дьарыктанар кыахтанар.
Ыал убаастабылтан, ис сүрэхтэн тахсыбыт тапталтан үөскүөхтээх. Оччоҕуна бэйэ бэйэлэрин харыстыыллар, ыал кэскиллээх буолар.
Бу үйэҕэ ыал үксэ имэҥҥэ олоҕурар. Мээнэ кэргэннэнэллэр. Имэҥ 1-2 сылынан уостар, эстэр. Икки киһи өстөөх буолан хаалаллар. Ол иһин арахсыы элбэх.
Ыал буолуу былыргы үгэстэрин олоххо киллэриэххэ сөп буолла. Аан маҥнай кыыстаах ыаллар саҕалыыллара табыллар. Кыыс энньэтин бэлэмнээн, ырааһын харыстаан сөп түбэһэр эр киһини төрөппүттэр булан ыалы тэрийиини олохтуохха. Ол курдук кыыс оҕо эргэ барар сааһыгар үчүгэй, үлэһит эр киһини бэйэтэ булар кыаҕа суоҕунан төрөппүттэр көмөлөрө хайаан да эрэйиллэр.
Наьаа идеальнай сценарийы онорон кербуккут.
Иннин тымтыктанан кербут суох.
Ол кыыьынан тахсыбыттар арахсыбаттар дии саныыр буоллаххытына букатын хааллааны эрдэ сылдьар дьоннут.
Кыыьынан эргэ барбыт дьахталлар эрдэрэ ессе куускэ куулэйдиир, ойогун уонна оголорун быраган иккис уьус онус ойохтонор.
Саха күүстээх, кыахтаах эр дьоно аҕыйаабыттарыгар дьахталлар буруйдаахтар. Эргэ тахсыахтарын иннинэ араас дьону кытта сылдьыһаннар буор куту буккуйан кэбиһэллэр.
Араас кыайан хамсаабат, саҥарбат оҕолор төрүүллэрэ элбээбитэ дьахталларга өй киллэриэ этэ. Эмтэммэт ыарыһах оҕо төрүүрэ таҥара накааһа буолар.
Ыарыьах о5о теруурэ эр киьи буруйа буолар , ону баара. Ыарыыны кинилэр соьо сылдьан а5алаллар уонна дьахтар киьини буруйдууллар, хотя бэйэлэрэ буруйдаахтарын билэр эрээри
Быйац, аны икки ааттаммыккын дуу, ейдеен аах икки аатынан суруйар буолан сатаан аахпат буоллуц да до конца
.......,
Эн байэҥ икки ааттааххын... Быйанг уонна быйанг - диэн биир дорҕоонунан ааҕыллар тыллар. Ник сервер Ҥ букубаны ылыммат. Сахалыы транскириллик диэни билбэт буоллаххына сырыт итинник. Мин эниэхэ элбэхтик быһаара сылдьыбытым.
Уонна уктру форумнарга барытыгар Биир ник регистрацияланар. Форумнарга барытыгар нуччалыы тылынан кэпсэтэллэр. Аҥардас биир Сахалыы форум баар. Нуччалыы форумнарга нуччалыы суруйарга алфавиттарыгар Ҥ букуба суох. Ник регистрациялыыргар, сахалыы букубалаах ник кыайан регистрацияламмат. Эниэхэ ол хаһан даҕаны мэйиигэр тиийиэ суох, кэбис.
Өссө биирдэ быһааран көрүүм, сахалыы транскириллик маннык:
Н = НГ
Ҕ = Г
Һ = С
Ү = Ю
Ө = Ё, Е
Нучча тылыгар, уонна сахалыы букубаларын суох буоллаҕына, сахалыы транскиригы тутубат буоллахпытына, сотору кэминэн тылбытыттан даҕаны сүтэрэбит чугаһыыр.
Буор кут диэн киһи хамсаныылары оҥорор өйө-санаата. Хас биирдии быччыҥҥа үөскээн үөрүйэх буолан олохсуйан иһэр. Киһи үөрүйэх буолбут хамсаныыларын имигэстик, сыыдамнык оҥорорун үлэлиир дьон бары билэллэр.
Манна тыл үөрэхтээхтэрэ эмиэ албынныы сылдьаллар. Кинилэр буор кут диэн киһи этин-сиинин этэллэрэ улахан сыыһа, өй-санаа үөрэҕин билбэттэрин биллэрэр.
Б., дор5оон буолбатах далеко. Эн икки аатыц суолталара атын атын. НГ бииргэ суруллубут буолла5ына вообще Саха тылыгар сыьыана суох тыл диэн буолар. Быйац, Саха тылын хойутаан уерэппиккин ким эрэ иннигэр киьиргээри эрэ. Ол кестер уонна иьиллэр
.......,
Чэ, бар. Сынньан. Мин никпын мин бэйэм билэбин... Ник диэн ник, хайдах баҕар сурулуон син.
Оттон быйаҥ диэн тылы мин суругунан хаһан даҕаны атын букубаларынан суруйуом суоҕа. Быйаҥ диэн Быйаҥ. Ҥ букубата суох сатаан суруллубат тыл. Нуччалыы алфавитка Ҥ букуба суох, ол иһин сахалыы транскириллик быраабылатынан НГ букубаларынан сурлуохтаах диэн быраабыла баар, эниэхэ ол мэйиин олоъ кыайан өйдүө суох эбит. Чэ, кэбис. Бар, сүтэн хаал!
Топикка киирбит буоллахына топик тематынан эрэ суруй. Мин никпын ырыта сатыыр буоллаххына, Сахалыы транскирилик туһунан топиктта таһаар. Онно ыытылыа, нуччалыы алфавитынан быйаҥ диэн тыл хайдах сурулуохтааҕын туһунан..
Өбүгэлэрбит маҥнай оҕолоро өссө кыра сырыттахтарына сыыттаа (обучиться) оҥороллор этэ. Оҕо сырыттахтарына ханнык даҕаны кыыс оҕону эрдэттэн холбоон кээспэтэхтэринэ, уолан бэйэтэ сөбүлээбит, эбэтэр аймахтара, төрөппүттэрэ, куо төрөппүттэригэр кэһиилээх суорумньу буолан бараллар, манна кыыс тугу сүктэн (приданное) баралларын эмиэ кэпсэтэ охсоллор. Онтон куо төрөппүттэрэ сөбүлээстэхтэринэ уолан бэйэтэ сулуу (колым) төлүү барар, уонна кыыс дьонун диэтигэр Уруу малааһын ыыталлар. Сулуу төлөнэр кээмэйэ, сыаната быһыллыбатах. Ким төһөнү кыйан төлүүрүттэн, кыыс сюктэрэрин эмиэ, куо төрөппүттэрэ төһө кыахтаахтарыттан буолар. Уолан өттө уруу малааһыннаан баран, дьитигэр төннөр. Онтон куо сүктэн барыар дылы сырайын атын эр дьоннортон сырайын кистии сылдьар буолар. Түҥ былыр, үрүҥ көмүс, уулаах көмүс эбэтэр маһынан, туоһунан сабаа (маска) кэтэр. Онтон кыыс сүктэн уоланҥа барар. БУ эмиэ элбэх туомнаах, ону сылайан суруйбаппын, сөп (?).. Уонна биири умнумаҥ, сахалар бу маннык түгэннэргэ элбэх алгыс этэллэрин, уонна анаан алгыс ыытар, элбэх алгы билэр, үтүө киһилээх буолаллар.
.......,
Банаттарабын дуо, эниигин форумнартан, топик тематынан суруйбакка, личнайдаһа, оруона суох мин никпын ырыта олорор, ник диэни өйдөөбөт бырахтарыы баар диэн? уонна троль буола орор диэн?
Бэйэн никкын көр, итинник ник тыл саха даҕаны тылыгар, нучча даҕаны тылыгар суох...
Эн сахалыы транскириллигы билбэт буоллахына сырыт итинник.. Ҥ букуба оннугар Ц букубаны суруйа, суруйа....
"Буоллуц" 
Өссө биирдэ быһааран көрүүм, сахалыы транскириллик маннык:
Н = НГ
Ҕ = Г
Һ = С
Ү = Ю
Ө = Ё, Е
Саха тылыгар "Буолуц" диэн тыл суох. Буоллун диэн буолар.
Быйац, Вам-бы лучше не о Правилах глаголить, а разбираться что означают Твои две имени...
.......,
Эн бэйэҥ Быйац-кын Мин нигым - Быйаҥ диэн. Сахалыы транскириллигынан Быйанг диэн суруллар. Быйанг дин регистрациялана сылдьар. Нуччалыы суруйсар форумнарга Быйаҥ диэн тылы ким даҕаны сатаан кыайан ааҕыа суоҕа. Онтон Быйанг диэн сурулла сылдьар буоллаҕына сахалыыта Быйаҥ диэн буоларын дьоннор бары өйдүөхтэрэ.
Ник диэни билэҕин дуу, суох дуу эн? Эбэтэр мэйиигэр кырдьыктыы олох сатаан киирбэт дуу, хайдах дуу?
+79141017942
