*Сахалыы күн-дьыл халандаар*

*I. Кыһыңңы ыйдар:*
Тохсунньу – Таңха Хаан
7/I – Ороһооспо – саамай тымныы бириэмэ;
8 /I – Маарыйа Богородица – Иисус Христос ийэтин аата;
12/I – Сүлүүкүттэр дьиэ оңорооччулара тахсар кэмнэрэ;
14/I – Баһылайап – эргэ саңа дьыл; Сүлүүкүттэр оҕолуун-уруулуун бары тахсаллар;
19/I – Кириһиэнньэ – Сүлүүкүттэр бары киирэллэр. Кириэс ууга түһэр.
20/I – Уйбаан Киристиитэл.
31/I – I Хонооһойоп – Тымныы оҕуһун аңар муоһа түһэр. Күн 1,5 чаас уһуур.
Олунньу – Одун Хаан
1/II — Дьыл Оройо. Ньукуолаҕа дылы 110 хонук хаалар.
12/II – II-с Хонооһойоп.
15/II – Тымныы оҕуһун II-с муоһа тостор.
24/II – Эстэрээпэйэп, III-c Хонооһойоп. Тымныы моонньоох баһа быстар.

*II. Сааскы ыйдар:*
Кулун тутар
13/III – Хайах хостуур күн.
14/III – Дьэбдьэкиэйэ күнэ. Күн уонна түүн уһуннара тэңнэһэр. Тымныы оҕуһун көңдөй көхсө «күр» гына сууллар.
Муус устар ый – Айыыһыт ыйа
7/IV – Былахачыанайап – Сааскы улахан таңара. Дьон үлэлээбэт, чыычаах уйа туттубат күнэ.
29/IV – Ый бэстилиэнэй баскыһыанньата (дьылыттан халбарыйар) – Киристиэп күн.
29/ IV — Таңараҕа тиксэр күн, аньыыны оңорбот гына нэдиэлэ устата эт сиэниллиэ суохтаах, хара чэйи иһиллиэхтээх, үүт иһиллиэхтээх. Сөбүлүүр кыыскын ууруур күн.
Ыам ыйа – Иэйэхсит ыйа
1/V – Таңараҕа тиксэрин уурайар – көҕөн кэлэр.
6/V – Дьөгүөрэйэп – Сылгы таңарата. Сылгы сыһыыга ыытыллар. Чыркымай киирэр кэмэ.
13/V – Дьэримиэйэп – бурдук ыһар таңара.
18/V – Өрүс мууһа барар.
22/V – Ньукуола – Сайыңңы күн саҕаланыыта.
31/V – Торуоһун – Туос суллар. Сибэкки тахсан сыт түһэр. Ыһыы бүтэр. Бүтэй тутуута саҕаланар.
Сайыңңы ыйдар
Бэс ыйа – Үрүң Айыы Тойон ыйа
3/VI – Сара Көстөкүүн. Сайылыкка тахсар кэм. Анда кэлиитэ, көтөр саарыыта.
6/VI – Өлөксөй Буосуйа – Сибэтиэй киһи аата. Сир түгэҕиттэн ирэр кэмэ.
10/VI – Сыт түһэр. Балык ыыр кэмэ. Дойду бүтэйэ сабыллар.
21/VI – Күн саамай уһуна, өрөң түүн саамай кылгаһа. Ый бүтүүтэ эһэ иссиитэ саҕаланар.
От ыйа — Аан Алахчын ыйа
12/VII – Бөтүрүөп. Саамай күн уһуна, сылааһа. Орто киһи окко киирэр. Эһэ иссэн бүтэр.
21/VII – Борокуопайап. Дьадаңы киһи окко киирэр кэмэ. Бастың бурдук ас куппутунан барар.
Атырдьах ыйа — Аан Дьааһын ыйа
2/VIII – Ылдьыын күнэ. Сай оттото, от кэхтиитэ. Күн ортотугар диэри сайыңңы, киэһэтэ күһүңңү кэм.
14/VIII – I-кы Ыспааһап. Бурдук быһыыта. От үлэтэ үмүрүйэр.
19/VIII – II-с Ыспааһап – оттооһун түмүгэ. От хагдарыйыта. Бастакы хаһыңнар түһүүлэрэ.
28/VIII – III-с Ыспааһап. Отон буһар. Күн дьыл биллэ тымныйар.

*III. Күһүңңү ыйдар*
Балаҕан ыйа – Улуу Суорун ыйа
14/IX – Сэмэнэп – Хотуур хаалыыта. Кус-хаас киириитэ. Тайах иссиитэ саҕаланар.
18/IX – Исинээйэп. Хаас киирэр кэмэ. Эһэ арҕаҕын бэлэмнэнэн ааныгар сытар.
29/ IX – Исписиинньэ – Сибэккитин ситэрэн, үрүмэччитин утутан, бурдугун буһаран Таңара ырайга көтөр.
Алтынньы ый – Хотой Айыы ыйа
14/X – Бокуруоп – кыһыңңы дьыл саҕаланыыта. Сайыңңы Ньукуолаҕа дылы 220 хонук.
Сэтинньи ый – Байанай ыйа
8/XI – Миитэрэйэп – Идэһи өлөр таңарата.
21/XI – Мэхээлэйэп – I-кы тымныы түһэр таңарата.
I. Кыһыңңы ый.
Ахсынньы – Билгэ Хаан ыйа
8/XII – Лэгэнтэйэп — Дьыл чиэппэрэ 55-с кыһыңңы хонук . Отто тымныы түһэр.
19/XII – Кыһыңңы Ньукуола – Күн муңутаан кылгыыр кэмэ.
25/XII – Испирдиэнэп – Күн уһуур таңарата.

Ааптар: Наталья Бубякина