Сынньалаҥы билиммэт
Сиксийэн түһэн,
Сүрдээх да тыал
Сирилэччи үрэн!
Саҥа күммүт саҕаланна
Сандаарыччы күммүт тыкта,
Ыам ыйын ортото
Ыксаан бөҕө үүннэ!
Мутукча көҕөрөн
Күөх от бытыгыраан,
Тулабыт тупсар
Самаан сайын иһэр!
Бэйэбит бэһиэлэй
Турукпут туйгун,
Бэркэ табыллан
Бээтиниссэни атаарыаҕын!
Дорооболоруҥ!️
️
️
Хотуйа сиэнэ
Саҕаланна сарсыардам
Кэҕэ этэр чоргуорунан,
Самаан сайын кэлбитин
Туойар дьикти тойугунан!
Чээлэй күөх халлааммар
Күнүм бэрдэ күөрэйдэ
Уйгу сайын унаарыйан
Тиийэн кэллэ чэмэлийэн!
Отум ,маһым
Чэчир күөҕүнэн
Симэнэн киэркэйэн
Тупсан турда,
Самаан сайыны
Уруйдуу туойда!
Көтөр сүүрэр
Күүскэ үөрэн,
Көтө,көтө
Кэллэ,барда
Араас сиэдэрэй тойугунан
Айылҕам ситэрин
Ситэрэн биэрдэ!
Маннык кэмҥэ
Айылҕа оҕото
Алгыста ылан
Көҥүл салгыны
Түөс муҥунан тыына
Көҥүллүк сырыт
Күн оҕото
Киһи кэрэтэ буол!
Дорооболоруҥ!️
️
️
Хотуйа сиэнэ
️
Хатыцчааным
Аан бастаан
Арахсан,
Аттанар
Айаммар
Алааьым
Аартыгар
Сыгынньах
Санныгар
Былаатын
Быра5ан,
Сайыьа -
Санньыйа
Хатыцым
Хаалбыта.
Хайа
Халлааным
Аатырар
Ааныгар
Ахтарым
Алааспын.
Хаарыаннаах
Хатыцмын,
Саныырым
Сайылык
Саргылаах
Сайынын.
Оччо5о
Ол кэмцэ
Харахпар
Хатылаан
Кундутук
Кестере
Сайылык
Симэммит
Унаар куех
Урсуна.
Ол онно
Хатыцым -
Куба кыыл
Куорсуна,
Быстах тыал
Баалыгар
Туртацныы
Турара.
Ол кэрэ
Ойуулуу
Кестууттэн
Кенньуерэн,
Саппахтаах
Санньыарым
Былыта
Быьыттан,
Дууьабар
Дуоьуйа
Кулум кун
Кулэрэ.
Санааттан
Санаа5а
Ситимнии
Сиэттэрэн,
Умнарым
Улдьаа уол
Саарбахтыыр
Санаабын,
Умнарым
Уьун суол
Сылаалаах
Сырыытын.
Эмиэ, дьэ,
Эрэлим
Кынаттыыр
Кыымыттан
Куурэр куус
Кутаата
Сурэхпэр,
Суьуехпэр
Куедьуйэн
Кэлэрэ,
Эмиэ, дьэ,
Эрдийэн
Эрэллик
Кенетук
Кетерум
Куба кыыл
Кыната
Суруйбут
Суолунан.
1978 с.
Кэбээйи-Сииттэ
Григорий Кобяков.
ОҔОЛОРБУТ,СИЭННЭРБИТ
Оҕолорбут,сиэннэрбит
Күҥҥэ көрбүт көмүстэрбит,
Сүрэхтэрбит чопчулара
Олохпутун салгыыр дьоммут.
Ийэ,аҕа,эбээ,эһээ
Дьоһун мааны дьонноро.
Минньигэстэй чыычаахтара,
Инникигэ эрэллэрэ.
Сиэн оҕоттон күммүт тахсар,
Сүрэх үөрэ эппэйэр,
Сырдык санаа,үөрүү кыыма
Кинилэрдиин кыттыһар.
Чаҕыл күннээх халлаан өрүү
Кинилэргэ баар буоллун.
Дьоллоох олох,уһун суола,
Куруук,мэлдьи арыаллаатын.
Туйгууна,Таатта
1.6.2020.
Төрөппүт сүрэҕэ-оҕотугар,
Оҕо санаата -тааска диэн
Өбүгэлэрбит эппиттэр,
Тааһы кытары ситимнээбиттэр...
Арай имири сотуллуу буоллун,
Олохпут огдолуйдун,
Эйгэ уларыйар туруга буоллун,
Кэм кэрдиис атыннык эргийдин?
Киһи аймах эстэр түгэнигэр,
Айыы Аймаҕа айгырыыр кэмигэр,
Хаалыаҕа таас,
Үйэлэри уҥуордаан...
Уурунуу битиктээх таас
Кэлэр кэм биттээх,
Абын-хомуһунун хоһуйа,
Саҥа кэми ыҥыра...
Тааска эрэ битиллэр эбит,
Тааска эрэ хаалар суругу
Оҕонон солбуйбуттар,
Аҕа саастаах Айыыларбыт...
Таайтарыылаах суруктаах таас,
Үйэлэри уҥуордуо,
Оҕо ымыытын туппутунан
Сиргэ саҥа олоҕу оҥоруо...
Оҕоттон уот үөрэр,
Оҕоттон холумтан тардыстар,
Оҕо дьиэҕэ иччи буолан
Олох дьолун олохтуо...
Оҕоттон олох салҕанар,
Олох олугун күлүүһүн туттарар,
Оһох буруота унаарыйарыгар
Огдолуйбат тирэх буолар.
Оҕо аҕа суолталааҕынан үрдүк,
Айыы хаанын харайар аналынан,
Айылҕатын олоччу,
Олордон ылар аналлааҕынан...
Ийэ куту харыстаан кэлбиттэр,
Аҕа ууһун ууһатаары,
Оҕону өрө туппуттар,
Олохторун устатын тухары...
Салгын куттуун бииргэлэспиттэр,
Сата тааһын битигин бигээн,
Үйэлэри уҥуордаары,
Үллэ турар Үйэлэрдиин сиэттиһэн...
Бө Туома
Сиэн кыыспар
Остуоруйа кыыһыныы
Былаат баанан тураҕын,
Хап - харанан көрөҕүн
Тэрбэччи ийэҕинии.
Кып - кырачаан ытыскын
Сибэккини ылаары,
Сэрэнэҥҥин саратан
Сонурҕаан одуулуугун.
Эмискэ тыал чэчиккин
Хамсаппытын көрөҥҥүн,
Олуһун диэн соһуйдуҥ
Хараххын өссө кэҥэттиҥ.
Сүүрэн кэллиҥ куотардыы
Кутталгыттан ытаатыҥ,
Ийэҥ кууста нарыннык
Истиҥник уоскутардыы.
Саҥа хаамар киһиэхэ
Сонун буолар эйиэхэ,
Остуоруйа кыыһыгар
Алисаҕа сиэнчээммэр.
Эбээтэ Дайыына.
02.06.2020с.
Олохпут да араас
Түһүүлээх ,тахсыылаах,
Таабырын буолаҕын
Олуһун уустуккун.
Соҕотох олорон
Сыыһабын көрдүүбүн,
Сылларым ааһаллар
Саныыбын куруутун.
Кылгас да олоххо
Киһиэхэ кып -кыра,
Эйэҕэс мичээри
Бэлэхтии үөрэниэх.
Үтүөнү баҕаран,
Үөрүүнү үксэтэн,
Олоххо дьулуһуу
Суолтатын өйдүөҕүҥ.
Дайыына - Наталья Ушницкая.
Ньээм - ньээм кыптыый буута
Оҕо сааһым сибэккитэ,
Үүммүт бүгүн хонуубар
Ойор күнүм үөрүүтэ.
Сырса оонньуур күннэрбин
Лыахтыын дайар кэмнэрбин,
Санаан кэллим эмискэ
Сайыҥҥы сарсыардабар.
Тэбэнэттээх оҕо саас
Тиийэн кэлбэт буоллаҕыҥ?
Ахтылҕан буолаҥҥын эн
Аймаатын уйан куппун.
Ньээм -ньээм кыптыый буута
Өлгөмнук үүнэ турууй,
Сайын кэлбит үөрүүтүн
Оҕолорго туоһулаан.
Наталья Ушницкая - Дайыына.
18.05. 2020 с.
Хатыҥым барахсан
Хатыҥым барахсан
Сайбайан тураҕын,
Сайыҥҥын көрсөҕүн
Симэнэн тупсаҥҥын.
Иилиммит ытарҕаҥ
Иэҕэҥнэс эйэҥниир,
Сэбирдэх бастыҥаҥ
Сиккиэргэ тэлимниир.
Оһуохай үҥкүүтүн
Оргууйдук үктээҥҥин,
Ыраахтан дугуйа
Ыҥырдыҥ угуйа.
Сотору тиийиэҕим
Салама иилиэҕим,
Кууһаммын туруоҕум
Күүтээр дуу ,эн миигин.
Наталья Ушницкая - Дайыына
30.05.2020 с.
Маҥнайгы хаар
Оҕо сааспын санааммын,
Оһуор ойуу оҥороммун,
Маҥан хаарга үктэнэн
Хааман иһэбин оргууйдук.
Уһун суолу оймооммут
Салааскабытын соһоммут,
Мэниктээн эйээрэрбит
Сыыртан сырылыы сүүрэрбит.
Саҥа хаары тутаммыт
Хаар киһибитин оҥорон,
Тамнааттаһа оонньуурбут
Таалалаан сытан үөрэрбит.
Сааһырдарбын даҕаны
Сыыртан түһэ сырылаатым,
Мэник - тэник санаабар
Саһыгыраччы күлэммин.
Наталья Ушницкая - Дайыына
10.10 .2019 с.
Бары ханна састылар?
Бииргэ аһыы сүүрдүлэр,
Үөрэ -көтө сэлэһээри,
Үүттээх чээйи иһээри.
Арай мин соҕотоҕун
Олоробун үлэбэр,
Одуулуубун оһохпун,
Күөх төлөнүн астына.
Аныгылыы оһохтор,
Аарыма кыыл курдуктар,
Тыаһа ууһа сүрдээхтэр,
Күлүбүрүү умайар.
Кулгаах олох буорайда
Кыра саҥаны истибэт,
Оһох маныыр үлэбит
Буортулаах буолар эбит.
Ол да буоллар үлэбин
Олуһун мин таптыыбын,
Сырыы аайы ыксааммын
Үөрүүнэн мин кэлэбин.
Дайыына - Наталья Ушницкая
02.12.2015 с.
Киповецтарга анаан
Айылҕабыт сатыылатан,
Аҕалыаҕа тымныытын,
Улуу Суорун ыйыттан
Саҕаланна үлэбит.
Олох - дьаһах хаһаайыстыба
Ититиини биэрэргэ,
Кэмигэр тахсар уурааҕын,
Суругунан таһаарда.
Бөҕөргөтүү, иҥиннэрии
Саамай кылгас болдьоххо ,
Онно сүүрүү, манна сүүрүү
Үлэ күөстүү оргуйар.
Автоматика туруоруута,
Прибордары ыйааһын,
Валера уолаттарынаан
Олохтоох үлэлэрэ.
Барыта бэлэм буолуута,
Бэрилиннэ күөх төлөн,
Оһохторбут буруолара
Тохтообокко унаарда.
Дайыына - Наталья Ушницкая.
06.09.2019 с.
Сайылыкка биирдэ сайын
Сүрдээх боччумнаах "киһи"
Толкуй бөҕөтө буолбут
Бөтүөн иһигэр туох баарын
Билэ охсуон баҕарбыт.
Санаайа
Дьонноро үүт туттара
Бараары сылдьалларын
Көрөн барсыан баҕаран
Бөтүөн таһыгар турар
Хаачылаана Уоһа толлойон
Чоҕулуччу көрөн
Көмө киһи кини эбит
Бөтүөн үүтү илдьиһээри
Манаан аҕай турар дии.... Натаалдьыйа
Кып -кыра кыысчаан
Көмөлөһөөччү бэрдэ ,
Эбээтин туйаҕын баһыйан
Үлэһит бэрдэ буолуоҕа
Сулустаана Сайылыкка биһиэхэ,
Түптэ буруо унаарбыт,
Кыысчаан эмиэ кыттыспыт,
Үүттээх бөтүөн соһуспут.
Улаатыаҕа сотору,
Солбуйуоҕа ийэтин,
Ыанньык бэрдэ аатыран,
Уордьан, мэтээл ылыаҕа.
Саһарҕа Туһа киһитэ буоламмын
Бөтүөн үүт харабыллыыбын,
Тыраахтары кэтэһэбин
Бириэмэни таах ыыпаппын.
Арылы Сарсыардааҥҥы ыам бүттэ
Үүт туттара барыахпыт,
Мин эбээбин күүтэбин
Үүппүн маныы турабын.
Сэгэйэ Сарсыарда тураат сиэн кыыс
Үүттээх бөтүөн турарын көрдө
Эчи элбэҕин диэн сөхтө
Онтон миэхэ ордорун диэн
Оҥой-соҥой көрдө
Степанида Тыа оҕото барахсан
Ынаҕын үүтүн маныыр
Күнүн аайы дьонугар
Көмөлөһөн үлэлиир
Кини эмиэ сотору
Улаатыаҕа, тупсуоҕа
Күндү дьонун сүөһүтүн
Салгыы иитэн барыаҕа
Олохпут да тупсуоҕа
Үрүҥ илгэ устуоҕа
Ынах сүөһү элбиэҕэ
Сайылыкпыт сайдыаҕа
Ыаммыт үүтү иһиэххэ
Сайылыкка улаатыахха
Ыраас салгынынан тыынан
Киһи хара буолуохха... Сэгэйэ Кыра да буолларбын
Туһа киһи буолабын
Эбээҕэ ынах үүрсэбин
Үүт сиидэтин тутабын
Эһээҕэ эмиэ көмөлөһөн
Бөтүөн үүтү бэрийсэн
Үүт дьиэтигэр барсыаҕым
Уочараты кэтэһэ
Эһэм табаах тардыаҕа
Атас дьоннуун кэпсэтиэ
Бөтүөн үүппүн манааммын
Харабыллыы туруоҕум.. Натаалдьыйа. Тыраахтары күүтэбин
Тирилэтэн кэлэн ылыый,
Үптэ-харчыта эбиий
Эбээм ыабыт үүтэ дэлэгэй,
Эбэм үүттээх ынаҕа элбэх
Бөтүөн үүт толору
Барыстарбын даа,собуокка .
Степанида Бөтүөн саҕа да буолларбын
Туһа киһитэбин, харабыллыыбын
Бүгүҥҥү үүппүтүн туттараары
Тыраахтар кэлэрин кэтиибин Куочун Былааппын баанным
Эбээ курдук буоллум,
Бөтүөммүн эһээҕэ уурдардым
Эрэллээх тыраахтары кэтэһиэм.
Эбээҕэ маарыннаатым дуу
Эһээҕэ тыраахтары ыҥыр диэтим,
Үүтү үрүлэччи куттубут
Үгүөрү ас буолла.
Тойтоллон турар сиэнчээнэ
Толлубут уоһа,
Сыыр диэки көрөр
Сүөгэй,үүт иһиэн баҕаран.
Степанида Тоҕо кэлэн быстыбат
Сааһырбыт саас
Сэрбэйбит баттахтаах
Кыыс оҕо этим мин,
Сибэккилээх хонууга
Лыаҕы тута сырсарым.
Ийэбэр көмөлөһөн,
Сүүрэр көтөр оҕо сааһым.
Отонноон оҥоойуктаах,
Тыаҕа ыстанар буоларым.
Дьэдьэни,отону
Ыаҕайа толору үргээммин,
Элбэхтэ хайҕанан
Үөрэммин оҥоччу көрөрүм.
Өтөхпөр тиийэммин
Ытыахча турабын, саныыбын
Оҕо сааһым сыһыытын
Орох тэппит ыллык суолбун.
Үрэҕим уутугар,
Күлүкпүн көрүнэн
Сэрбэйбит кыысчааны көрбөтүм,
Далаһа да туораан булбатым.
Арай уу күлүгэр,
Сааһырбыт харахтар
Соһуйа көрөллөр
Санаарҕаан санньыардар.
Оҕо сааспар сырсыбыт,
Атаҕым суолуттан,
Ньээм от сандааран
Хойуутук үүммүттэр.
Оҕо сааспын санатан
Үрүмэччи, тоноҕоччу
Аттыбынан элиэтээн,
Көтө дайа үөртүлэр.
Оҕо сааһым сыһыыта,
Сасыһа оонньуур
Чөҥөчөҕүм, тиит маһым
Чуҥкуйбуттар чуумпура.
Сэрбэйбит баттахтаах
Кыыс оҕо ,этим мин
Сааһырбыт саас,
Санньыардык санатар.
* ДОЙДУУНА *
Байаҕантай кыыһа Балантыына.
Саха туохтан үөрэрий?
Үөрэр эбээт кыраттан
Бүгүн күнү көрсөрүттэн..
Сарсын эмиэ күн үүнүөҕүттэн
Этэҥҥэ бу сиргэ сылдьарыттан..
.
Үөрэр оҕо күлэриттэн
Дьиэ уот сылааһыттан
Эйэлээх ыал буоларыттан
Дьолу көрдьүү барбатыттан..
.
Үөрэр оһох тыаһыттан
Саас үрүйэ сүүрэриттэн
Балыктыы кустуу барартан
Айылҕа күндү бэлэҕиттэн..
.
Үөрэр кыстыга дьаһаллан
Этэҥҥэ кыһыны туоруоҕуттан..
Сааска этэҥҥэ үктэнэн..
Сотору окко киириэҕиттэн..
.
Үөрэр төрүөх кэлэриттэн
Кулунчук алааска элбиириттэн
Быйаҥнаах сайын кэлэриттэн
Сымнаҕас кыһын буолуоҕуттан..
.
Үөрэр Ыһыах ыһарыттан
Саламаат алаадьы сиириттэн
Сахалыы тыллаах буоларыттан
Оһуокай тойук туойарыттан..
.
Е.Васильева.
Улицы, дома, кварталы.
Вот пишу рэпчик о маме.
Кстати, никогда не пишу о прошлом
В этом псевдо мире Инстаграмма
Потому что не знаю, чтоб не пошло
И чтобы не звучало как фонограмма.
Мама,
Помнишь, мы вместе играли,
На сожженых бумагах гадали.
Я понимаю, ты стала рано вдовой.
Но, для тебя моя жизнь стала тупо игрой.
Ты винила меня во всех своих проблемах,
И считала, что я твоя вечная дилемма.
Ты заменила кровь терпким ядом.
А, я всего лишь хотела быть рядом.
Да, я прощала тебе все побои
И все эти мерзкие, словесные помои.
Потому что мамы разные нужны,
мамы разные важны!
И кто-то скажет мне - ты не права!
Нельзя писать такие песни!
Ведь, это моя боль, как отрава...
Простите, что нет слов для лести...
Соль. Вода. Макары.
Я пишу песню о маме.
Слезы о муже, которого ты потеряла
Может в других мужиках его ты искала?
Клубящийся дым и море бутылок
Карты, наколки и песни отрывок
орали бухие твои кореша
А, на столе лежала их анаша.
Пьянки, гулянки, стоны и крики.
В голодных глазах отражаются блики
Да, я прощала тебе все побои
Все эти мерзкие, словесные помои
Ты не звонишь мне каждый день
чтобы спросить
«Эй, дочурка, как дела?»
Мама, а вдруг я умерла?
А вдруг на меня свалился кирпич
Или напал на улице бич
Хотя это для тебя неважно...
Ты всегда кидаешь трубку отважно...
Эьээ диэн двигатель
эһээ диэн голова
эһээ диэн тутаах киһи
Эһээ - сүбэ ама,
эһээ бүппэт гөрүүчэйдээх,
эһээ хармаана да суох сүүрэр,
эһээ муударай өйдөөх,
эһээтэ суох туох да табыллыбат
эһээ сүҥкэн хапытаал,
эһээ модьу акылаат,
убаастаан эһээни
эһээ доруобай буоллун!
эҕэрдэ эһээлэргэ
Онтон Эбээ диэн сбербанк,
Эбээ төннүбэт кредит биэрээччи,
Эбээ диэн остолобуой,
Эбээ босхо аһатар повар,
Эбээ диэн маҕаһыын,
Эбээ барахсаҥҥа тиийиэххэ наада
Холодильникка толору ас,
Ыскаапка таҥас-сап.
Талбыккын таҥнаҕын,
Сөбүлээбиккин сиигин
Кэлтэҕэй кэппиэйкэтэ суох.
Эбээҕэ тиийиэххэ эрэ наада ...
Эбээ диэн скорай помощь
Эбээ диэн халын хармаан,
Эбээ диэн босхо ньээнкэ,
Эбээ диэн аьылык арааьа.
Эбээттэн уут суегэй аллар,
Эбээттэн субэ ама кэлэр,
Эбээттэн тонмот танас,
Кээнчэ, утулук тохтор.
Учугэй да ааттаах киьи,
Эбээ диэн котоку,
Ыалдьыбакка суппэккэ,
Уьуннук эрэ олордор.
Сүүрэн көтөн элэстэнэн,
Сиэнчээннэр сүүрэллэр.
Көҥүл лыахтыы тэлээрэн
Көтөн хаалыах курдуктар.
Чуораанчыктыы чугдааран,
Чуопчаараллар оонньуулар
Сиртэн үүммүт сибэккилии
Сиэдэрэй да симэхтэр.
Сиэнчээннэрбит баар буолан,
Сайаҕастай санаалар
Сылаанньытар эбиттэр
Сүрэхпитин сылытан.
Сүүрүҥ,көтүҥ
Үөрүҥ көтүҥ,
Чыычааахтарбыт сиэнчээннэрбит
Кэлэр кэммит кэнчээрилэрэ.
Айталыына Куо
Дуоһуй дуу олохтон
Тоҕо ыксыыгын олоххор
Дуоһуйан ылбакка,
Үлэни үмүрүтээри
Күнү быһа мөхсөҕүн?
Бүппэт дьиэ үлэтэ
Эккирэтэҕин бүтэрээри,
Сынньанары билбэккэ
Ыксыыгын харбаһа
Сыл хонук барар
Тоҕо уоскуйа түспэккин,
Сылаас чээй иһэн
Истиҥник кэпсэтэн
Дьүөгэ кэллэҕинэ
Үлэн элбэҕин кэпсээмэ,
Куруук баар буолбапыт
Соһуччу суох буолуохпут
Үөрэ көтө эн дуоһуй
Олус наһаа түбүгүрүмэ,
Сэмэй остуол тарданҥын
Көрүс истиҥ майгыгынан
Тоҕо куруук тиэтэйэҕин
Үлэн эрэ туһунан кэпсиигин?
Олоро түс,сэһэргээ
Үллэстэ түс үөрүүгүн
Олох биирдэ кэлэр
Кэпсэтэ түһүөххэ,
Эдэр сааһы санаһан
Дьоллонуохха даа, дьүөгээ
Татыйык.
Нуораҕана.
Эттээх дьахтар минньигэс
Эттээх дьахтар киэҥ көҕүстээх
Эттээх дьахтар аһа амтаннаах
Эттээх дьахтар киэҥ холку майгылаах
Эттээх дьахтар Эр киһи эркинэ😃
Эттээх дьахтары көрөргө астыга,
Барыны бары кыайымтыа
Эттээх дьахтар хахха- дурда,
Эттээх дьахтар түөһэ сыттык☺
Эттээх дьахтар самыытынан оонньоотоҕуна, Эр киһи барыта үөрэр, көтөр.
Ымсыырыма киниэхэ,
Эттээх дьахтар бэйэтэ эрдээх, саһан турар кэннигэр🤣
Эттээх дьахтар таптал уйата☺
КҮҺҮҤҤҮ АЙЫЛҔА.
Наталья Ушницкая - Дайыына тыллара
Татьяна Кириллина матыыба,толоруута.
Намыын тыал тыаһын иһиллээн,
Нуоҕайа тураҕыт сиэттиһэн,
Нарыннык үҥкүүгэ киирэрдии
Наҕыллык кубалыы дайардыы.
ХОС ЫРЫАТА :
Кийиит кыыс кэриэтэ симэнэн,
Күһүҥҥү айылҕа кэрэтиэн,
Көмүстүүр симэххин иилинэн,
Күлүмнүү кыыһаҕын ыраахтан.
Сэгэйэ хаамабын чараҥмар,
Сэбирдэх көбүөргэ үктэнэн,
Сэрэнэн кууһабын хатыҥмын,
Сэҥээрэн байбаҕар бэйэтин.
ХОС ЫРЫАТА.
Айаным суолун тэлэммин,
Алгыстаах айаммар туруннум,
Айылҕам дьиктитин иҥэрэн,
Айар алгыс иэйиилэнэн.
ХОС ЫРЫАТА.
Берегите своих пап,
Уважайте, цените, лелейте,
Окружайте любовью своей,
И душою, и сердцем болейте.
Мы богаты, пока рядом папа,
К нему приходим, когда все постыло,
Ему достаточно просто обнять,
Прошептать:«Я с тобою!»
Нет честней, бескорыстней любви
И теплее лучистого взгляда,
Забывая обиды свои,
Нас в беде поддержать они рады.
Не забудьте, что где-то вас ждут.
Приезжайте, почаще звоните,
Даже несколько скромных минут,
Не жалея в душе, подарите.
Берегите своих отцов,
Успевайте, пока они рядом,
Относитесь, как можно теплей-
Ничего им другого не надо.
*Умнуом суоҕа*
Саастыы дьоннорбор
Эҕэрдэ ыытабын –
Сэтинньи сэттистиир
Күүрээннээх күнүнэн!
Кылбаарар кып кыһыл
Былаахпыт тэлээрэрэ,
Оҕолуун уруулуун бары
Барааттаан хаамарбыт!
Өрөгөй тыллара
Этиллэр этилэр –
Бар дьону түмэргэ,
Сомоҕо буоларга!
Үлэҕэ - хамнаска
Көхтөөх да буоларбыт,
Ырыаоаах сылдьарбыт,
Барыны да кыайарбыт!
Хомуньуус баартыйа
Ыччата буоламмын –
Билигин даҕаны
Бу күнү үөрэ ылабын!
Санаабар бу күнүм
Эдэрбэр эргитэр –
Эрчимнээх саастарбын
Олуһун да санатар.
Урукку кэмнэрбин
Өйдүүрүм тухары –
Бу күммүн ытыктаан
Хайаан да бэлиэтиэм!
Е. Васильева.
Хаатыҥка барахсан
Хаатыҥка барахсан, оҕо саас аргыһа,
Саҥаны кэттэххэ, түөрэккэй үктэлэ,
Кытаанах оһунан атахха анньыһа,
Хаар устун сүүрэргэ, үөрүүбүт үрдэлэ.
Хаатыҥка суолунан салааска сырсыһар,
Ой- бото оһугар кэтиллэр хайыһар,
Элбэхтик кэһиллэн мэппэйэ элэйэр,
Сойуус диэн " сүбэни" сүрдээҕин эрэйэр.
Хамыһаар дьахталлар түөсэҥкэ кэтэллэр,
Мааҥка диэн куруппа туртата киэргэтэр.
Ол түөтэ ааһарын батыһа көрөҕүн,
Оҕолуу хараххар ымсыыра сөҕөҕүн.
Ол ааспыт үйэҕэ хаатыҥка баар буолан,
Этэрбэс, олооччу төрдүттэн умнуллан,
Бэл диэтэр учуутал атаҕар анньынан,
Кылааска киирэрэ бэрт сэргэх хаамыынан.
Билигин оҕо да кэппэт ээ, хаатыҥка,
Этэрбэс оннугар умнууга хааллаҕа.
Ол кэмнээх өйдөбүл баар эбит хаартыска -
Оччугуй оҕо саас күндү ээ, санааҕа...
Марта- Мария.
10.10.18.
1. Сири иһит сиксиктээх, аҕыс курдуулаах, ньаалбаан хаппахтаах, алтан айахтаах, бар чуоҕур үрүттээх үһү.
2. Үөскээбитин төрүт өйдүөбэт, сыттым диэн сынньаммат, утуйдум диэн уутун хаммат Сүҥ Хаантан төрүттээх баар үһү.
3. Сүһүөҕэ суох ди сүүрүк, санныта суох да,сүгэһэрдьит.
4.Саһыл кыыһа саһарчы көрбүт, Уодай кыыһа оҥоччу көрбүт, Күндэ кыыһа күлтэччи көрбүт үһү.
5. Бэкирииһэ кинээс Чаҕылыыһа кулубаны сирэйгэ тыаһаталаабыт, онтон кыыһыран Чаҕылыыһа кулуба Бэкирииһэ кинээс баттаҕын кырган кэбиспит.
6. Оҕотооҕор кыра, оҕустааҕар күүстээх баар үһү.
7. Икки киһи Таҥараҕа үҥэр, биир суол харбыыр.
8. Бандьыыттар кэлбиттэр, туппуттар, онуоха дьиэлэрэ түннүгүнэн тахсан баран хаалбыт.
9. Хаана суох да харахтаах, сыата суох да сырайдаах баар үһү.
10. Хатыҥтан хааннаах, сылгыттан сыһыаннаах, талахтан таайдаах баар үһү.
Бүгүн мин наадыйбаппын,
Доҕорго, аймахха, урууга
Тоҕо диэтэххэ бассааптаахпын,
Уһун күнү барыыбын бассаапка
Эгэ хаһаайыстаба үлэтэ,
Күүтэ түстүн кыратык
Оҕолор бааллар эрэ суохтар
Бэйэлэрэ бассаап оҕолоро.
Таһардьа аччык ыт улуйар,
Иччитэ тахсарын кэтэһэр
Тахсан бэрт киниэхэ,
Ыт дии,бултаан аһаатын
Оо, бу сэптэрэ аны
Ииттэриитэ бүттэ, оо өлүү...
Ханна баарый ииттэрэрим?
Ким ылбытай саамай наадалаахпын!?
Саатар үөһээттэн ыйаах,
Дьиэҕэ олор да сабаас
Таһырдьа тахсыан да,
Отут тыыһынча ыстараап.
Ону хантан ылан төлүөмүй,
Үлэлээбэккэ хааттаран олорор киһи,
Сокуоммут да муода
Көннөрү киһи өйдөөбөт.
Дьэ ити курдук дьаһанан,
Күлүүһэ суох хаайыллыы
Ханна барыахпыный...
Эрэнэрим эрэ бассаабым.
Өлөксөөн
16.11.2020.
*65-тэн үөһэлэр ...*
Алта уон биэстэн ылата
Сааһырбыттар дииллэр,
Туора тута сатыыллар –
Дьиэҕэ олоруҥ дэһэллэр.
Онтон эдэр ыаллыылар
Хамсаналлар, хаамаллар,
Муста түһэн ыллыыллар,
Үҥкүүлээн да ылаллар.
Алта уон биэс - орто саас,
Ойуоккалыыр - оҕонньор,
Атах тэпсиһии кэнниттэн
Эмээхсинэ да хаалсыбат.
Санатымаҥ ээ - саастары,
Сырыттынар барахсаттар,
Олохторун кэрэ кэмнэрин
Атаардынар дьоллоохтук.
Хаайа, бобо, хааччахтаан
Буоратыаххыт - өйдөөҥ,
Соҕотохсуйуу, муунтуйуу
Олус дьааттаах сүлүһүн.
Үөлээннээхтэр сытымаҥ,
Айылҕалыын алтыһыҥ,
Хааны-сиини эргитиҥ,
Эрчими ыһыктымаҥ.
Үтүө түгэн көстүөҕэ,
Кэрэ кэммит кэлиэҕэ,
Эмиэ муста түһэммит
Дьээбэлэһэн күлсүөхпүт.
Саһарҕа
Эн миэхэ бааргыттан үөрэбин
Кэлэргин олус диэн күүтэбин,
Күн курдук,эн миэхэ күндүгүн
Санаабын уоскутар эрэлим.
Олоххо тиксибит биир үөрүүм,
Ый ахсын кэтэһэр кэтэһиим.
Кыра да буолларгын хайыамый
Бааргыттан дьоллонон эрдэҕим.
Ааҕарым,суоттуурум күүһүнэн
Кыралаан баҕабын толоро
Ый ахсын кэлэҕин абырыы
Күүтүүлээх мин күндү биэнсийэм.
К.Маркова