| 0 |
[Сообщение редактировалось]
А
Айар аартык алыбар
Айаннаатым оргууйдук
Айаан күөлүн үрдүнэн
Айбыт айыым атаарар.
Айдарыылаах куйаартан
Айдаан курдук иһиллэр
Айаас аттыы сыыйыллан
Айыы тыла субуллар.
Алҕас тахсыа дии санаан
Алҕаһаабат баҕаттан
Алгыс тылын тобулан
Аргыый туттуом чопчулаан.
Айбыт айыым арчылыа
Айыы тылын аҕалтыа
Аргыстаһан арыаллыа
Айар аартык арыллыа.
Б
Бастыҥ тылы буламмын
Бастыҥалыы иилэммин
Бастаккыттан саҕалаан
Баспын күүскэ имитиэм.
Балысханнаах байҕалы
Балкыыр ытык долгунун
Балык ыамныыр дойтутун
Балай эрэ баһыаҕым.
Баллыгырыыр дэппэккэ
Балкыыр тылы эппэккэ
Балыс-убай диэбэккэ
Байым тылы этиэҕим.
Билим тылын биһирээн
Билиҥҥитэн үөрэтэн
Билиибитин үрдэтэн
Билгэбитин арыйыах.
Бар дьоммуттан ыйытыам:
Барсыыһы дуо бастатан,
Бараммат баай тылбытын
Барыыстаахтык хостуурум?
Д
Дойдум ыраас салгынын
Добуоччутук тыынаммын,
Дорҕоон тыаһын таһааран
Доргутаммын соһутуом.
Доҕотторбун кытары
Дохсун ытыс тыаһынан
Домох сонун тылларын
Доҕуһуоллаан көрсүөхпүт.
Дуйдаах тылбыт туоһутун
Дуорааныттан билэммит
Дугуруҥнаан көрбөккө
Дуоһуйууну ылыахпыт.
Дабыдалбыт салҕанан
Дайар сирбит ыраатыа
Далбар хотун ийэбит
Далааһыннаан салайыа.
Дириҥ тылбыт суолтатын
Дириҥэтэн көрдөххө
Дьикти дьиибэ күүстэрин
Дьиктиргээммит сөҕөбүт.
Дьоһун тылбыт дорҕооно
Дьону үөрдэ сылдьыахтын
Дьоро киэһэни тупсаран
Дьолу биэрэн тосхотуо.
.
. - blMblbl 02.01.2013 (11:13) (80.83.239.67)
Дабааннаргын өрө ыттан,
Дабайаммын тахсыахпын.
Далай,дириҥ ууларгар,
Далбаарыйа устуохпун,
Дорҕоон буолан эбиллэн,
Дьиэрэһийэ түһүөхпүн-
Дьэдьэн курдук минньийбит,
Дьирим кэрэ тыллары,
Дьикти айбыт айылҕам,
Дьэ эрэ, миэхэ биэрэ түһүүй,
Дэлгэм,уйгу быйаҥтан,
Дэлэмсийэн бэрсээриий.
И
Илбистээх тыл иэйиитэ
Илдьэн иһиэ инники
Илдьиритэн тобулуу
Илдьи тыытыа төбөнү.
Илин эҥэр өттүттэн
Илдьит кэлэн этиэҕэ
Илим үтэр кэриэтэ
Иилэн биэриэ тыллары.
Илин кэлин түсүһэн
Илии-илии ылсыһан
Иилии көтө эргийэн
Иллээх тылы этиэҕиҥ.
======================
Иэйии киирдэҕинэ
Иэдэс биэрбэккэ
Иэмин-дьаамын булан
Иэйдэххэ-туойдахха
Иэн кэдэриҥнээбэт
Иэс баайыллыбат,
Иэримэ дьиэбит
Иэрчэҕэ элэйбэт.
.
. - blMblbl 02.01.2013 (14:49) (80.83.238.119)
Ийэлии иһирэх тыллары,
Иннин кэннин ырытан,
Иҥэн-тоҥон буламмын
Иилэн тутан ыламмын,
Иилээн саҕалаан истэрбин.
Ис испиттэн иэйэммин,
Имэҥирдэн,илбиһирдэн,
Итиинэн илгийэр,
Ириэнэх хааннааммын,
Истиэхтэн үчүгэй,
Илгэлээх тыыннааммын,
Ирэ хоро ааҕыллар,
Истиҥ хоһоон гыннарбын.
К
Кыратык да буоллар
Кыһалҕаны умнан
Кыһыылаах тыллары
Кырыы кырыытынан
Кыбытан истэххэ
Кыһыҥҥы тымныыга
Кыһыл илииннэн
Кырыа хаары хаһардааҕар,
Кытыйаннан-хамыйаҕынан
Кырбаһа олорордооҕор,
Кыһыл тылынан кыырардааҕар
Кырдьык даҕаны,
Кыра да буоллар туһалааҕа дуу?
Кылаан да кылбарыйбат ини...
.
. - blMblbl 02.01.2013 (16:44) (82.145.208.113)
Кини баар эбээт сүрэхпэр,
Күннэтэ күүһүрэр кутаа уотум,
Күрэммэт,уостубат тапталым,
Күүһү эбэр,өрө күүрдэр,
Күндү көмүс тылларым.
Көрдөһөбүн,куотумаҥ
Күлүккэ былдьанан сүтүмэҥ,
Киэһээ барыарга барымаҥ,
Киргэ буорга сыстымаҥ,
Кыһын мууһураҥҥыт тоҥумаҥ.
Куруук тупса турдаргыат,
Күннүү тыгар буолларгыат,
Киһи аайы,сүрэх аайы,
Киирэн уйа булларгыат
Ө
Өлбөт үөстээх тылбытынан
Өлүөр дорҕоон таһаарыахха,
Өлгөм өйдөөх эрэттэргэ
Өлүү гынан түҥэтиэххэ.
Өрөгөйдөөх саха тылын
Өрө тутуох харыстааммыт
Өргөс тиийбэт чыпчаалыгар
Өрөөбөккө суолталааммыт.
Өрүү үөрдүө үтүө тылбыт
Өр сыллардаах сиэрбит-туоммут,
Өрт уотунуу салгыбакка
Өрө туруо салгыы сайдыа.
С
Сах саҕаттан саҕаланан
Саха тыла салҕаныаҕа
Саахалланар кыахха киирбэт
Сахараалга тирэҕирбэт.
Саараабакка тобуламмыт
Сааһын булан таһаарыахха,
Сааһылааммыт сыымайдааммыт
Саатар сатаан саҥарыахха...
Сайаҕастык этэр тылбыт
Санатыаҕа күөхтүүр оту
Сайыҥҥылыы сылаас тыына
Сайа сүүрүө санаа хоту.
.
Cаҥа сылга сааһылааммыт
Саҥарыахха саха тылын
Сылайбакка саамылааммын
Сатарытыам этэр тылбын.
.
Сииктии сүтэн симэлийэн,
Сиппэрэҥҥэ көтүспэт,
Сири кытта сир буолан,
Сиксик буолан сытыспат,
Сирэлийэн хата ордук,
Силистэнэн,ситэн- хотон,
Сирэм күөххэ силис тардан,
Силигилээн өрө үүнэр.
Симиин кымыс утахтыы,
Симиир иһити толоруохтуу,
Сириэдийэн, сайдан иһэр,
Саха үүнэр саргыта-
Самныбатах тыллара.
Т
Төрөөбүт сахалыы тылбытын
Төрдүттэн ырытан көрөбүт
Төрүккү өбүгэ саҕаттан
Төрүтчү умнаһын түөрэбит.
Таҥаммыт саҥарар тылбытын
Таҥара маанылаан биэрдэҕэ
Таҥнары саҥарбат туһуттан
Таҥалай тэттигин туоратыах.
Тулалыыр эйгэбит дуораанын
Туллуктуу тобуллар тыастарын
Туллубат тутуллаах тылынан
Тулуйан тэһийэн туойуоҕуҥ.
У...Уо
Уйулҕам хамсаата тыллартан
Уйугас сүрэҕим тэбиэҕэ,
Уйабын саҥаттаан оҥостон
Уйаным -хатаным биллиэҕэ.
Уус-уран ураты тылбытын
Уу ылбат, уот сиэбэт буоллаҕа,
Уола-хаан уот сытыы этиитин
Уолуктан таһааран эрдэҕэ.
Уоспутун утары тутаммыт
Уостубат тыллары таһаарыах,
Уоскуйар быһыыннан туттаммыт
Уон араас этиини быктарыах.
Ү..Үө
Үтүмэн үгүөрү тыллары
Үтүмэҥ,тардымаҥ таҥнары!
Үтүөнү үксэтэр тыыммытын
Үтүлүк иһигэр хаайымаҥ!
Үрүйэ уутунуу сыыйыллан
Үрүҥ тыл үүт буолан устуоҕа,
Үрүҥүн-харатын арааран
Үөрүүнү-көтүүнү түстүөҕэ.
Үөс диэкки иһирдьэ киирдэххэ
Үөһэттэн кэлиэҕэ бэлэхпит,
Үөс батаас тылларын эттэххэ
Үөһүрүө буоллаҕай сүрэхпит.
Х
Харыстыах хаарыаннаах тылбытын
Харахпыт харатын кэриэтэ
Хараардар,хаарчахтыыр моһолтон
Хараарчы булкуйар күүстэртэн.
Хабааннаах ураты долгунун
Хабахха тыыннарбат туһуттан
Хабархай салгынын ыраастаан
Хабарҕа ырыатын ыллыахха.
Халлааммыт кый ыраах түгэҕин
Халтайга хаһыытаан эстимэҥ!
Халба кус мэлдьэҕин үтүктэн
Хаалары буолбаты үөтүмэҥ!
Ч
Чопчулуур
Чуолкайдыыр буоллахха
Чочу таас
Чочуйуо тылбытын,
Чахчытын
Чаабыйдыыр буоллахха
Чыычаахпыт
Чаабырҕаан этиэҕэ.
Э
Этэр тылым эстибэт
Этиҥ түһэн соһуппат
Этим-хаанным салгыбат
Этэрбэһим элэйбэт.
Эмискэччи үөһэттэн
Эмис кустуу күөрэйэн,
Эмиэ киирэн кэлэллэр
Эмиий үүтүн тыллара.
Элэ-была тылбытын
Элэппэккэ саҥаран
Элэктээбэт быһыыннан
Элэккэйдик кэпсэтиэх.
)))))))
Эһиэхэ эрэ анаммыт курдук,
Эриэ-дэхси сааһыламмат,
Эриэхимэй сорудах буолан,
Элэттэ сылатта быһыылыых.
Эрийэ-буруйа сатаатым,
Элэ была тылбын да эттим.
Эркин курдук эрэллээх,
Эр дьоннор барахсаттаар!
Эдьиийгитин дуу,балтыгытын дуу,
Эргииргэ быраҕан,
Элэс-гынан хааллыгыт:)
Эрэйим тиллиэҕин,
Эргиллиэм баҕар сотору.
Эбэтэр олох даҕаны,
Эһиил биирдэ кэлиэҕим.
Манна
Нуучча дорҕоонноро киирбэтилэр онтон ураты Ҥ Ҕ Й дорҕооннортон саҕаланар тыл суох буолан киирбэтилэр. Л дорҕоонтон тахсар тыл сэдэх соҕус буолан киллэрбэтим.
мин хоьоонно санаммытым 2 ый буолла,эн хоьооннун тубэстэхпинэ аа5абын)
Айар талааннаах тыл
Айдарыылаах айыл5аттан
Атан хаалбат сыаллаах
Алаас иьиттэн к8б8н
Араас сиргэ тиийдэ
Айбыт олоххо тиллэн
Аа5ан истэн эрэллэр
Ааны аьан бистэ
Аны 8сс8 ку8дьуйу8
Ааттаах тылга кубулуйуо
Былыргыттан билбиттэр
Бухатыырга холооннор
Буур5а5а эриттэрэн
Буллараллар быдан сиртэн
Будулуппакка к8тутэн
Баар оннорон биьэллэр
Бу тылбыт иччитэ
Бэйэтинэн эриллэн
Баар эбит кууьун
Билбэккэ сылдьабыт
***********
Дулун тыаьар уйдаран
Дор5оон буолан к8тт8
Дьиннээх тыллар эриллэн
Дьону эмтиир эбиттэр
До5ор чугас буоланнар
Дуоьуйа сынньатар эбиттэр
***********
Иитэ аьата сылдьа5ын
Иннигинэн тэлэьитэн
Ирдээн сирдээн а5аллын
Инэн хаалбыт тылбытын
Иннибитигэр уктабыт
Итэ5эьин билбэбпит
Иннин диэки дьулуьуохпут
Куурбут сири илитэн
Кыыран ардах туьэриэ
Кини кыахтаах буоларын
Кинилэр эрэ билэллэр
Кыахтара баарынан туьана
Кэпсэтэр эбиттэр тылларбыт
Кыьын да тымныыга
Кэхтэн олорон хаалбакка
-
Ааспыт,ырааппыт сыллартан,
Аҕыйаппакка,айгыраппакка,
Аартык аайы ыйаабакка,
Аара ыһан кээспэккэ,
Аҕалбыт эбит өбүгэм,
Аҕа,ааспыт көлүөнэм-
Арыы сүөгэй аллыбыт,
Айыы ,таҥара бэлэҕин,
Араас мандар дэгэттэнэн,
Айыллыбыт тылбытын.
.
Баҕарар эбиппин олустук,
Билбэппин барытын билиэхпин.
Бараммат быйаҥнаах өҥ тылбыт,
Баайыттан толору сомсуохпун.
***********
Тобурах туьэрин курдук
Тобулута кэйиэлиир
Толкуйдуура тылбыт тургэнэ
Тэннээ5ин булбат тэнэ
Тэбиэьирэн киирэн барда5ына
Таах санарбатах оноруо
Туран хаалар тугэннэр
Тууйуллэр эн буолуон
Тимэххин су8рэ сатыан
Тиритэн киирэн барыан
Туох айалаах буоллум диэн
***********
Ураты тыл баарын
Улуу дьоммут эппиттэр
Уларыйбат кэскили
Уьатаннар к8рбуттэр
Уна,ханас эрдиммэккэ
Ууран хаамтаран иьиэ5ин
Уулларбакка туруулаьыа5ын
Урумэччи к8т8рунуу
У8рэ к8т8 ыллыа5ын
Ункуулээн да к8ру85ун
Урдэ суох дэлэйдик
Ууннэрэн барыа5ын
***********
Хаалаан иьиэххэ тылбытын
Хостоон аа5ан булуохха
Хоьуйбуттар холкутук
Хоннурбуттар,иэйэннэр
Хобу сиби халтарытан
Хоьуун тылга кубулуйбут
Хаалбат эппит тыллара
Хатанан иьэр эбиттэр
Чороон толору кымыстаах
Чараас тылга кубулутан
Чынкыныыр ыгыллан иьиллэн
Чэ туойан эттилэр
Элбэх тыл дьу8рэлиэ
Эстибэт кыахха киириэ
Эн мин таптыыр тылбыт
Элбэх туойар тойукпут
Эбиллэ туруо иннибитигэр
Саҥа Дьылынан.
Күнүүлээбэт сүдү күүһү
Күнүм - ыйым бэлэхтээриий
Күүскэ күүтэр буолуохпун
Күнүм - ыйым эн диэхпин?
Күндү кэрэчээн киһибин
Күтүрээтим буолла дии
Күрэммит, ааспыт күннэргэ
Күлүгүрэ умнуллубут кэмҥэ.
Күнүстэри күлүк сылдьан
Күттүөннээҕи онорбоккун
Күрдьэх угун кыстыбаккын
Күрүө да оту охсубаккын
Күнү быһа күүтэрбиттэн
Күүһүм – уоҕум уостубат
Күүрбүт ыра санааларым
Күрүлгэннии күрүлүүллэр
Күнүм - ыйым, королевам
Күнүүлээбэт сүдү күүһү
Күүттэрбэккэ бэлэхтээтэ,
Күлэ - үөрэ кэпсэтиһэн
Күүскэ күүтүөм чыычааҕым
Көрсөр күммүтүн, түүммүтүн
Көлөөх киһи диэмэ дуу ?
Көмүс буолуом баҕардар ...
************************
Муҥурун булларбат дьол тугун
Муҥутаан билэрим эн таскар
Муҥутаан таптаһар кэмнэрбит
Муҥутуур бутэһик кэмигэр ...
Муммут кус оҕото курдукпут
Мунаарар - тэнээрэр элбэҕиин ...
Мускуйар, эрэйдиир олохпут ....
Мунчаара долгуйар сүрэхпит
Муҥхаҕа иннибит балыктыы
Муҥурга, далайга умсабыт
Муҥ - эрэй суолларын тэлэбит
Мунабыт, төннөбүт төптөрү ...
Муҥ кыраай сылдьарбыт охсуулаах
Муннанар, сордонор сүрэхпит ...
Муучуклюк буолабыт сороҕор
Муҥнаһа сылдьабыт бэйэбитин.
Муударай буолуохха олоххо
Музыка кэрэтин айыахха
Муус сүрэх буолбакка туруохха
Муораны туос сатыы туоруохха!
***********************
Түбүктэрим түүрэйдээннэр
Түлүрбэхтии сылдьаммын
Түһүлгэҕэ киирбэккэбин
Түүнүгүрэ сыстым дии.
Түүнүм көстөр сулуһум
Түүлбэр киирбэт буолбута
Түннүгүнэн тыгар ыйым
Түҥнэри хайыста быһыыта
Түмүллүбүт санааларбын
Түүрэ тутан сааһылаан
Түүтэх курдук саамылаан
Түмэ тутан кэбистэрбин
Түннэри - иннэри төлкөлөммөт
Түүрк омук сыдьааннара
Түүлээх холбукабытын үлэлэтэн
Түстэһиэҕин түөрэхпитин...
Түрбүөн - тарбаан үйэбит
Түрүлүөнүн төлкөлөөн
Түмсүүлээхтик хамсанан
Түһүнүөҕүн бары тэнҥэ.
************************
Үөрүттэн быстыбыт кулунчук буоламмын
Үөрүүттэн – көтүүттэн мин халты хаамабын
Үөс арыы кумаҕар чуумпуну көрдүүбүн
Үөмэбин кустарга, хаастарга сыыллабын
Үөт талах быыһыгар саныыбын кинини
Үөрүнньэн майгылаах кэрэчээн киһини
Үөр хаастар халлааҥҥа айманан ааһаллар
Үөт - түрэх саабынан аһынан ыппаппын ...
Үөс батаас биэрбэккэ хоһооммун айабын
Үөһээ кый халлааҥҥа дьырылыыр күөрэгэй
Үөхсүмэн булчуттар, ыппатым, айабыын
Үөрэбин күммүттэн, ытыахха кэрэгэй ...
Үөрэтээр тапталым эйиигин өйдүүргэ
Үөннүрэн сороҕор соһуччу ууруоҕум
Үөхсүмээр оччоҕо: дьэ, эммиэ – эн диэмээр
Үөрүү - дьол аргыстаах сылдьыахха ээр – сэмээр .
Ыпсарар туох эрэ сочото суох түүлү түһээтим диэбитигэр анаммыта.
Ыпсарарга ыытабын
Ырыа-тойук алгыһы
Ыраас, сырдык ыраны
Ылбаҕайкаан халлааны!
Ынырык түүл буолбатах
Ыарыы-сүтүү манна суох
Ытырыктата санаабакка,
Ылбаҕайдык ыпсараар.
Ыпсараар дуу олоххун
Ырыаларгын, хоһооҥҥун
Ытык - мааны сэргэлии
Ытаһалаар чиҥнээхтик!
.
Кини баар эбээт сүрэхпэр,
Күннэтэ күүһүрэр кутаа уотум,
Күрэммэт,уостубат тапталым,
Күүһү эбэр,өрө күүрдэр,
Күндү көмүс тылларым.
Көрдөһөбүн,куотумаҥ
Күлүккэ былдьанан сүтүмэҥ,
Киэһээ барыарга барымаҥ,
Киргэ буорга сыстымаҥ,
Кыһын мууһураҥҥыт тоҥумаҥ.
Куруук тупса турдаргыат,
Күннүү тыгар буолларгыат,
Киһи аайы,сүрэх аайы,
Киирэн уйа булларгыат.
Ымыы, олус учугэйдик хо7уйбуккун, астык!
Тапталлааҕым таабырыннаан
Таайтарыылаах тылларбар
Таһы - бааччы аккастаабат
Таптал тылын: Мьм - диэтэ
Таҥарачааным, чыычааҕым
Табачааным, тугутчааным
Таба көрөн, талбытчааным
Таайда эбээт баҕабын
Таалан туран ууруоҕум
Талбыт курдук таптыаҕым
Талба кэрэ таһааҕын
Таабырынын таайыаҕым
Таптыаҕым да таптыаҕым!
Бигэ Өрүкүнэй бааһынайга.
Бигэни билиэхпиттэн
Билэ көрө сатыырым
Биллэ - көстө элбээтэ
Билбэтчэй буоларбыттан
Билигин дьэ, кыбыстабын
Биһигини билии диэкки
Бичийэ - такайа сатыыра
Биллэринэн бэрт буоллаҕа
Бадараантан, оборчоттон
Батыллан сордоно сылдьарбытын
Баалаабакка хостуу сатыыр
Баар суох соҕотох киһибитин
Бардамнаабат буолун дуу...
Баҕарабын биллэр киһиэхэ
Бигэ биир тыллаах Бигэҕэ
Баар буола туруон өрүүтүн
Баҕарбыт баҕа санаалара
Барҕаран туран туолуулара!
Бааһынай көрүннээх сахабыт
Баһылаабыт сахалыы саҥаны
Байанайдаах буоллун дуу
Баҕарар баҕарыын барыта
Баһылай Манчаары сиэннэрэ
Баламат тылланан бүтүөҕүн
Баары баар ээ дэнэммит
Баалаабакка да баайсыбакка
Бастаах бэйэбит хоҥкуйан
Барҕа - махталы этиэҕин!
Весёлая страна поднять себя пыталась.
И над собой смеясь, беспомощно рыдала,
И к небесам молясь к Всевышнему взывала .
Безмолвно видеть смерть, привычная картина ,
Но сколько ж боль терпеть, мы люди-не машины .
И мыслить, и мечтать, дано лишь это время.
Но может и устать надорвонное племя.
Убого силясь внять, в забытые мотивы,
Пытаемся понять, и ищем позитивы.
Плевать хотели мы на нищих и раздетых,
Лишь протирать штаны привыкли в кабинетах.
А где-то есть ещё мир, дружба, солидарность,
Но здесь забыто всё, вокруг одна бездарность!
15.06.2015 года Жека Бояркин. г. Верхоянск.
