Тоҥ быар

Дойдубут тымныыта барахсан к8м8тунэн

Тон ас

Хаарчаана, Тон-тон, Булуустан, Намчы, Тотоойу, Ириэр...

Умнуллубут сахалыы ааттар.
Буһурук - недоваренный,полусырой.
Оһуукка - сало,жир поджаренные или сваренные на молоке.
Чоҕочу - буспут быары,ньолбуһах гынан бысталаан,сиикэй итиргэ суулаан баран үтэһэлээн,уокка саллан эбэтэр миҥҥэ уган буһарыллыбыта.
Амаһа - жаркое приготовленное из мелкоизрубленного мяса,сала и костного мозга.
Балхай - кушанье из головы налима и печенки налима,изжаренных вместе.
Бахсырҕан - угощение после охоты на медведя...
Буһарба - свежевареный и замороженный гольян.
Куормаан - изжаренные на сквороде внутренности щуки.
Сардаа - барыанньа(варенье).
Таампы - вяленая рыба.
Үлүктэ - хаппыт эт.
Үтүмэх - запеченная колобками на рожнах тестообразная масса,приготовленная из обжаренных на рожнах и очищенных от костей рыб.
Хаҕыр - зажаренный на рожне гольян.
Хатарба - высушенная молочная пенка.
Чөчүөс - зажаренный на огне осетр.
Чылкаан - блюдо из вареной рыбы ,размешанной в голубичном соку.
Кырбал - кыра гына бысталаммыт эт,балык.
Кырбал үөрэ - кыра гына кырбаан,мииннээн буһарыллыбыт эт.
Былаабыт- блюдо из измельченной юколы,залитый рыбьим жиром.
Сулаһын - жирное мясо,зажаренное на вертеле,шашлык.
Илибирэс - холодец,студень.
Кыспыт - строганина.и т.д.

Минньигэс

Тотоойу

Тотоойу

Тоото-Моото

Остуол аьа

Алгыстаах ас

ТотАс

1. Тотоойук
2. Мотойук

Сандалы остуолум аһа
Чоочо Баай аһа
Бэйбэрикээн эмээхсин аһа
Минньигэстик аһааҥ
Күндү дьоммор
Мааны ас
Кэнчээри
Маҕаачыйа
Алааһым аһа
Тото- хана
Күөх хонуу
Аҕам алааһа
Эбээм аһа
Эһээм аһа
Ийэм аһа
Аҕам аһа

астык саха аhа
сахалыы остуол

Амтан Амтаннаах ас Эмис эт
Дойдум этэ Дойдум аһа Өбүгэм аһа Алаас амтана Алаас аһа Сандалы
Сибиэһэй эт Сибиэһэй ас Мүһэ Силии Сыалаах эт Харта Хаһа

Эриллибит эт
Кылгатан Эрэт
Тансык
Бэртээхэй ас
Бэлэм ас
Бэлэм тоҥ ас
Эттэн бэлэм ас
Хаһаас
Ааспат амтан

Бэлэм
Бэлэм эт

Умнуллан эрэр сахалыы астар ааттара:
Аҕараан - блюдо из вареной рыбы,размешанной с голубикой.
Барча - мелкая сушеная рыба;мелкая толченая рыба.
Аарах - приправа из парного или вареного молока и из сливок к напитку ымдаан.
Дагда - взбитые сливки.
Илгэ - божественный напиток.
Ис үөрэ - похлёбка из потрохов.
Сиҥэ - үүттээх уу суурадаһына(үксүгэр ас астыырга туттуллар).
Собо тыла - собо тылын эрэ мунньан астаан күндүлээн сиэтиллэр олус минньигэс ас.
Халбыыр сүөгэй - свежие сливки.
Сүүмэх - сыр көрүҥэ.
Сыа-сым - очень вкусная и питательная пища.
Сэмсэ аһылык - добавочный завтрак.
Тума - приправа.
Хохту - вяленая мелкая рыба.
Чөчөгөй - сливки;молоко со сливками.
Судураан - бурдуга барбах эрэ биллэр убаҕас хааһы.
Баҕарах үрүмэ - кушанье из пенки,полученной специальным кипечением цельного молока.
Баттыма - рыба заквашенная в яме.
Бордурҕас - взбитые сливки.
Бутука - төбүрэхтээх кыыймыт арыы.
Дьалтах - күн уотугар хаппыт кыра собо.
Дьиктэмин - мунду барчатын,үлтү сынньан баран,хаста да сугун уутугар уган ыла-ыла хатаран оҥорбут ас.
Дьуук - похлебка из корневища горошковидного копеечника.
Иҥиир иэдьэгэй - творог особого приготовления.(сыр көрүҥэ).
Көҕөл - молочная каша.
Көҕөлөн - үүттээх миин.
Көҕөлөн үөрэ - похлебка из съедобных трав,приг.на молоке.
Кээрпик - поджаренная мука,которую добавляют в чай.
Монук - кушанье из голубики с оленьим молоком.
Мөһөр - замороженное якутское белое масло,получаемое путем взбивания сливочного масла с кипятком и молоком.
Ньомоллоон,ньөөкү,олорбо,
Оодул,үлээнки,умнан,хачыр....
и т.д.баһаам ас ааттара бааллар.

Утуе киэьээнэн кунду конкурс кыттыылаахтара, барыгытыгар улахан махталбын тиэрдэбин. Ханнык ааты таларбын толкуйдуу олоробун. Кыайыылаах билиннэгинэ суруйуом.

Тоҥмуту ириэрэн, ааспыты аһатан

"КЫРБАС"

САЛБАН

Эбэтэр ТОТ-ИС.

МИННЬИГЭС ОЛОХ -ОЛОХ МИННЬИГЭС.
АС- САХА.
ТУТ ТОТ.
ЭТ БЭРДЭ, БЭРТ ЭТ.

Ас кута

ЭБээ аьа

МЯСОРУБКА диэ эбэтэр,
ЭРИЛЛИМЭ-АТЫЫЛАС!

Котлета -лэппэй,
Тефтель - тэппэй,
Биир сүрүн ааттара - минньэй.

Урааа! Махтал тэрийбит дьонно, аны магазин аата тахсарын кэтэьэбин. Махтал за 500 .
ТОТООЙУ диэн мин эппитим кыайда.

Хайа, опять саха кидалово ду?! Ким кыайыылаах та5ыста? 8р да кэтэьиннэрэ5ит.

О дьэ, сахалар, маныаха тиийэ кэччэгэйдэнэн, туох да эппит тылгытыгар турбаккыт, ол иьин биьиги норуокка туох да табыллыбат. Тогуруччу бэйэ-бэйэни албыннаьыы, бэйэ дьонугар бэрсибэккэ, атын омуктарга утуомсуйэ сатаан срв
азу биэриэ этилэр. Дьэ дьаабы дьоннут.
(тэрийбит дьон крестьянскай рынокка тураллар,билэбин)